BLOG | Kabel- en leidingprojecten

Waaruit bestaat de overlast bij kabel- en leidingprojecten?

Eerst even inzoomen op de overlast die gepaard gaat met kabel- en leidingprojecten. Dit is wat wij vaak zien gebeuren, vooral in drukke, stedelijke gebieden:

• Kabels en leidingen liggen qua hinder vaak op de meest onmogelijke plekken: trottoirs, midden in de rijbaan, etc. Werkzaamheden die hieraan uitgevoerd moeten worden vinden dan ook vaak vlak naast huizen en winkels plaats, of in de weg, waardoor de bereikbaarheid voor het verkeer aanzienlijk verslechtert. Hier ongezien aan werken is niet mogelijk.
• Veiligheid en bereikbaarheid zijn bij kabel- en leidingprojecten soms in conflict met elkaar: doordat de ruimte op straat vaak beperkt is, en we een straat en een stoep zo min mogelijk willen afsluiten, wordt een deugdelijke afzetting soms achterwege gelaten waardoor de veiligheid in het geding komt.
• Soms liggen er ook nog andere leidingen in de weg, waardoor je voorzichtig en met de hand moet graven om bij de eigen leiding vrij te maken en met het werk te kunnen beginnen. Dit duurt relatief lang.
• Bij grote leidingen moet er soms echt een enorm gat gegraven worden, om het werk te kunnen doen. Dit betekent ook veel vrijgekomen grond tijdelijk opslaan. Vaak probeert men dit ergens in de buurt op te slaan, maar door ruimtegebrek lukt dit niet altijd.
• Benodigde materialen en materieel zijn vaak ook groot, en liggen vaak in de weg.
• Als er iets mis gaat, kan dit gevaarlijk zijn (elektriciteit, gas) of vervelend omdat er tijdelijk bijv. geen water, stroom of internet is.
• Er moeten vaak verschillende partijen na elkaar aan de slag, bijvoorbeeld omdat er aan zowel de drinkwater- als de gasleiding gewerkt moet worden. Dit betekent dat er ook veel onderlinge afstemmingsuitdagingen zijn. Als de een eerder klaar is, en de ander nog niet kan beginnen, kan het zijn dat er een aantal dagen niet gewerkt wordt. Als dit in een drukke winkelstraat gebeurt waar ondernemers lijden onder de verminderde bereikbaarheid, is daar weinig begrip voor.
• Tekeningen op basis waarvan het kabel- en leidingwerk voorbereid wordt, zijn vaak niet up-to-date. In werkelijkheid kan het er onder de grond heel anders uitzien dan op tekening, waardoor je op dat moment moet kunnen schakelen en improviseren om het werk toch voor elkaar te krijgen.

Wat kun je hier nou tegen doen?

We zetten de belangrijkste aandachtspunten hier voor je op een rij:

1. Investeren in onderlinge relaties
Zorg gedurende het hele project voor goede afstemming tussen opdrachtgever of gebiedsmanager en kabel- en leidingbedrijven. Investeer in de onderlinge relaties en leg alle afspraken goed vast in een speciaal dossier, zodat ook bij wisselingen van de wacht (die zich vaak voordoen bij zoveel verschillende partijen) duidelijk is wie wat gaat doen en wie wat van een ander verwacht.

Een aandachtspunt: wissel de standaard-overleggen met alle partijen tegelijkertijd af met 1-op-1 overleggen, als nodig. Je kunt dan veel meer de diepte in met elkaar, en inzoomen op specifieke uitdagingen en bijbehorende oplossingen.

2. Onderlinge afstemming in één hand
Probeer de onderlinge afstemming zoveel mogelijk in één hand te houden. Overweeg daarom als opdrachtgever ook om de coördinatie van kabels en leidingen niet bij de aannemer neer te leggen maar in eigen hand te houden. Dit voorkomt dat afspraken verwateren en opnieuw gemaakt moeten worden.

3. Gezamenlijk risicodossier
Maak een gezamenlijk risicodossier voor het project: welke risico’s verwachten alle betrokken partijen en wie kan het best welke beheersmaatregelen hiervoor treffen?

4. Proefsleuven
Graaf proefsleuven waar dat mogelijk is, zodat de onzekerheden ten aanzien van onvolledige tekeningen verminderen. Deze maatregel wordt regelmatig toegepast, zo ook bijvoorbeeld bij het project Amstelveenlijn. Lees bijvoorbeeld het interview met uitvoerder Tom Bakker, waarin hij vertelt over het hoe en waarom van proefsleuven bij de Amstelveenlijn.

5. Gezamenlijk BLVC-maatregelen treffen en betalen
Maak onderling afspraken over het gezamenlijk nemen van BLVC-maatregelen en de bijbehorende verdeling van de BLVC-kosten. Gezamenlijk BLVC-maatregelen treffen heeft veel voordelen ten opzichte van het ieder individueel te regelen, zowel voor de betrokken partijen die werk uitvoeren als voor de omgeving. Dit is natuurlijk alleen aan de orde als kabel- en leidingbedrijven eigen werkzaamheden uitvoeren.

6. Hinderarme technieken
Overweeg technieken toe te passen waarbij de te graven sleuf zo klein mogelijk kan blijven, of er zelfs helemaal geen sleuf meer nodig is. Denk dan bijv. aan de ‘pipe-cracking’ methode, de ‘Horizontal Directional Drilling’-methode, retrofit kabels en de ‘reline’-methode bij rioolrenovatie. Het project Aanpak Ring Zuid in Groningen heeft op zijn website een aantal verschillende bouwtechnieken voor kabel- en leidingwerk op een rij gezet, lees daar hier meer over.

7. Kabel- en leidingploeg
Overweeg de inzet van een speciale kabel- en leidingploeg waardoor je snel stukgetrokken kabels en leidingen kunt repareren en je de stagnatie van het werk kunt beperken.

8. Toetsen uitvoerbaarheid
Toets de uitvoerbaarheid van je plannen door mensen die buiten het werk uitvoeren bij de voorbereiding te betrekken. Vaak wordt hier organisatorisch een tweedeling in aangebracht, maar dit zorgt soms voor vertraging in het werk omdat de voorbereiding niet dezelfde kennis heeft als de uitvoering.

9. Kabelwacht
Maak tijdens de werkzaamheden gebruik van een kabelwacht. Dit is een toezichthouder die elke dag controleert of alle partijen werken volgens de gemaakte BLVC-afspraken. Een kabelwacht is bijvoorbeeld ingezet door hoofdaannemer VITAL (samenwerkingsverband VITAL van de VolkerWessels ondernemingen Van Hattum en Blankevoort en VolkerRail) bij het project Amstelveenlijn. Lees hier het interview met Coördinator kabels en leidingen derden Richard Molemaker, waar hij o.a. vertelt over de kabelwacht.

Een beeld bij de wirwar onder de grond

Bekijk de foto’s in ons bericht ‘Een wirwar onder grond’, om je een beeld te vormen van de complexiteit en de hoeveelheid van de kabels en leidingen onder de grond.

Of bekijk dit filmpje van het werk aan de kabels en leidingen voor het Project De Entree in Amsterdam.

Heb jij een tip of aandachtspunt?

Heb jij een tip of aandachtspunt als het gaat om kabel- en leidingprojecten? Deel die dan met ons via Twitter, LinkedIn, of gewoon via info@blvc.nl.

Nooit een BLVC-blog missen?

Geef je dan hier op voor onze nieuwsbrief en ontvang alle BLVC-blogs direct in je mailbox.