BLOG | Elektrisch werken

Steeds meer bouwers en aannemers werken met elektrisch materieel op en rond bouwplaatsen. En ook een groeiend aantal opdrachtgevers vraagt hierom in contracten. Het mooie is dat er ook steeds meer mogelijk is, door innovaties en nieuwe samenwerkingsverbanden waardoor expertises samenkomen. Lees hier over de relatie tussen elektrisch werken en BLVC, en 10 praktijkvoorbeelden die we op een rij zetten.

Elektrisch werken biedt voordelen én kansen voor BLVC

Elektrisch werken biedt allerlei voordelen voor de leefbaarheid van de omgeving, maar ook van de werknemers:

  • minder tot geen uitstoot van CO2, fijnstof en stikstof, wat de luchtkwaliteit op en rondom het project ten goede komt;
  • minder geluidsoverlast;
  • minder trillingen als gevolg van draaiende motoren, bijv. bij laden en lossen.

Doordat er minder geluidsoverlast is, biedt het (stedelijke) aannemers de kans om ook ’s nachts te werken.

Naast elektrisch materieel kan op de bouwplaats ook gebruik gemaakt worden van groene energievoorziening. Lees daarover meer in ons artikel Groene energie op de bouwplaats.

Duurzaamheid en de Green Deal 'Het Nieuwe Draaien'

Doordat de inzet van elektrisch materieel de uitstoot van CO2- en andere uitlaatgassen vermindert, draagt het bij aan een duurzame en circulaire werkwijze. Het FD schrijft: “De interesse in hybride en volelektrische bouwmachines bestaat al jaren. Zo sloten al in 2016 28 partijen uit de bouw-, infra- en agrisector, overheden, kennisinstellingen en milieu-organisaties een ‘Green Deal’ onder het motto ‘Het Nieuwe Draaien’. Doel van de afspraken: de CO2-uitstoot van mobiele werktuigen verlagen en de luchtkwaliteit verbeteren, onder meer door gebruik van elektrische bouwmachines.”

Lijst met elektrisch materieel Natuur & Milieu en BMWT

Natuur & Milieu stelde samen met de branchevereniging voor leveranciers van elektrische werktuigen BMWT een lijst (.pdf) op met alle in Nederland beschikbare elektrische en hybride mobiele werktuigen. De lijst dient als hulpmiddel voor bouwbedrijven die nieuwe werktuigen aanschaffen maar ook voor aanbestedende partijen die eisen willen stellen aan de duurzaamheid van de werktuigen op bouwplaatsen.

Nog niet alle bouwbedrijven zijn overgestapt op de aanschaf van elektrisch of hybride materieel. In het bijbehorende persbericht van Natuur & Milieu en BMWT staat aangegeven wat hen hierbij in de weg staat, zoals bijvoorbeeld de relatief hoge aanschafkosten maar ook beeldvorming. Vooral voor kleine bouwbedrijven en de vele zzp-ers die actief zijn in de sector is de overstap een hindernis.

Door de stikstofcrisis is de vraag naar elektrisch materieel toegenomen, maar vooral het aanbod van grotere bouwmachines blijft hierbij achter. Eind 2019 werd bekend dat het rijk, het bedrijfsleven en de EU 87 miljoen euro subsidie beschikbaar stellen voor groene innovaties in de bouw- en transportsector, zoals bijvoorbeeld een transportbedrijf in Rotterdam dat een zware kraanwagen en oplegger voor stenen op stroom wil laten rijden. Door deze uit te rusten met mobiele laders kunnen ze tijdens het laden en lossen snel laden, waardoor de actieradius vergroot wordt.

Volledig emissievrij project van Avitec in Groningen

Aannemer Avitec werkt in Groningen aan het eerste volledig emissievrije project in Nederland. Een deel van de Groningse binnenstad wordt opnieuw bestraat (in totaal 80.000 m2) en Avitec zet hiervoor uitsluitend elektrisch materieel in, variërend van shovels, tot minigraver, tot palletiseerrobot, lamellenknipper en trilplaat. De gemeente Groningen wilde het werk gunnen aan de aannemer die met zoveel mogelijk elektrische machines de klus zou klaren, en Avitec was de enige die aanbood het werk volledig elektrisch uit te voeren.

Inzet elektrisch materieel bij kademuurvervanging

Bij het vervangen van een deel van de kademuur aan de Recht Boomssloot in Amsterdam heeft combinatie GR8W8 (Gebr. van ’t Hek en Rutte Groep) elektrisch materieel ingezet, zoals een elektrische shovel en graafmachine. Ook de aan- en afvoer van materialen werd deels door middel van City-Barging uitgevoerd, een emissiearme boot.

Eerste elektrische vrachtwagen en hybride wals in de bouw

KWS heeft sinds begin 2019 de beschikking over de eerste elektrische vrachtwagen in de bouw en sinds september ook een hybride wals. De elektrische vrachtwagen werd ontwikkeld in samenwerking met Vrijbloed Transport en bestaat uit een losse trekker (de vrachtwagen) en een oplegger met elektrische kraan. De elektrische vrachtwagen heeft naar verwachting minder onderhoud nodig ten opzichte van een vrachtwagen met een dieselmotor. De actieradius met een opgeladen accu en inclusief oplegger is naar verwachting 150 kilometer, maar dit moet zich in de praktijk nog gaan uitwijzen. Ook voor de chauffeurs, die veel op en rond de vrachtwagen bezig zijn, is het werken met een elektrische vrachtwagen veel prettiger: stiller en zonder uitlaatgassen.

De hybride wals is het resultaat van een samenwerking tussen Volker Stevin Materieel, KWS en leverancier Kemp. Hij is uitgerust met een kleinere dieselmotor dan een reguliere wals, waardoor de hybride wals 20% zuiniger is. Door de toevoeging van twee accu’s heeft de hybride wals wel hetzelfde vermogen als een gewone wals. KWS heeft de hybride wals meteen ingezet op een project op de Ankerweg in Amsterdam.

Elektrische minigraver op accu's

JCB heeft in de zomer van 2019 de eerste elektrische minigraafmachine in productie genomen. De nieuwe 1,9-tons rupsgraver 19C-1E kan een hele werkdag op zijn drie of vier lithium-ion accu’s (15 of 20 kWh) draaien. Bij krachtstroom is de oplaadtijd circa 2 uur, bij 230 volt ongeveer 8 uur. Uit eigen onderzoek van JCB blijkt dat de gebruikers verrast waren over de resterende reservecapaciteit aan het einde van de dag. De 19C-1E zou vijf keer stiller zijn dan de dieseluitvoering.

Elektrisch laden en lossen

De Takkenkamp Groep zet sinds enige tijd een nieuwe MAN bakwagen in met een elektrisch aangedreven autolaadkraan. De zware 33 tonmeter Palfinger heeft een bereik van 16 meter en wordt gebruikt voor het laden en lossen van steigermateriaal in woonwijken. Bij het laden en lossen loopt de dieselmotor van de vrachtwagen niet, maar de kraan werkt wel. De kraan werkt met een hydraulische pomp die wordt aangedreven door een elektromotor. De stroom daarvoor komt uit een accupakket dat ’s nachts wordt opgeladen. Eén acculading is voldoende voor 2,5 uur werken. Mocht er meer nodig zijn dan de capaciteit waar de accu over beschikt, dan schakelt de dieselmotor automatisch in. Dat gebeurt ook bij eventuele storingen in het systeem.

Duurzame bouwkeet in Amsterdam

Dura Vermeer heeft voor een werk in Amsterdam 2 hybride schaftwagens gebouwd. Deze schaftwagens zijn voorzien van zonnepanelen op het dak en een omvormer met lithium accu’s waarmee 230 volt gegenereerd wordt. Dit levert genoeg energie voor de verlichting, het koffiezetapparaat en de kachel en een extra aansluiting voor bijvoorbeeld een laptop. ​​​Om onnodig stroomverbruik te voorkomen is het systeem voorzien van tijdschakelaars en bewegingssensoren. Van april t/m oktober verwacht men dat het systeem nagenoeg selfsupporting is. Wanneer het buiten koud is, en de kachel hoger staat, start er automatisch een aggregaat om hiervoor extra energie te leveren.

Solar tekst- en pijlwagens

Heijmans zet voor zijn werkzaamheden sinds eind 2019 vijf tekstwagens op zonne-energie in. Deze tekstwagens voorzien zichzelf van energie door middel van zonnepanelen. De solar tekstwagens worden geleverd door fabrikant EBO van Weel. EBO van Weel levert ook solar actie- of pijlwagens.

Elektrische graafmachines en hijskranen voor bouw dierenziekenhuis

Voor de bouw van een dierenziekenhuis aan de rand van de Veluwe zet ecologisch bouwaannemer Van Engen elektrische hijskranen en graafmachines in. Terwijl duizenden bouwprojecten stil lagen door vanwege stikstofuitstoot, kon de bouw van het dierenziekenhuis wel starten. En alleen maar door de inzet van het elektrische materieel. dat Van Engen speciaal voor dit project aanschafte. Door het gebruik van de elektrische graafmachine duurt het werk wel wat langer, maar dit leidt niet tot onoverkomelijke vertraging in de planning. Ook kan de elektrische hijskraan minder zwaar tillen, maar doordat voor het ecologische bouwsysteem lichtere materialen worden gebruikt. De machines kunnen gewoon op netstroom worden aangesloten.

Elektrisch materieel bij verbouwing Vertrekhal 1 Schiphol

Tijdens de verbouwing van Vertrekhal 1 op Schiphol wordt alles in het werk gesteld om het functioneren van het vliegveld niet te hinderen. Het werk dient uitgevoerd te worden zonder dat de duizenden passanten er iets van merken. Eén van de maatregelen die hier aan bijdragen is het werken met elektrisch materieel. Aannemer VZLS werkt er, als specialist in het slopen binnen operationele omgevingen, met de accu-elektrische minigraver Eco-Digger, elektrische minishovels met accu, elektrische heftrucks en elektrische slooprobots op netspanning.

Elektrische asfaltboorwagen in Amsterdam

Aannemer Van Gelder voert voor de gemeente Amsterdam gedurende 6 jaar het groot onderhoud aan de wegen uit. Om het hierbij benodigde asfaltonderzoek duurzaam uit te voeren, heeft Van Gelder een volledig elektrische asfaltboorwagen in gebruik genomen. Voorheen was hier een dieselauto met aanhangwagen met boorinstallatie voor nodig, maar nu kan het onderzoek zonder uitstoot van uitlaatgassen plaatsvinden.

Meer lezen

Wil je meer lezen over elektrisch werken? Kijk dan eens op deze pagina van Bouwmachines.nl.

 

Eerste publicatie: 8 januari 2020